Inloggen

De Orde der Tempeliers

Moderators: Administrators Lezers: Gasten

Nieuw topic Antwoorden
 


De Orde der Tempeliers
door Larissa Hageman

Psssst! Wist jij al dat de Orde der Tempeliers opgericht was om het geheim van de bloedlijn van Jezus te beschermen? En dat er ergens nog een enorm grote schat van de Tempeliers verborgen ligt? Die wacht er gewoon op om gevonden te worden. Eigenlijk wist je het nog niet, maar de Tempeliers bestaan nog steeds en ze zijn niet alleen de bewakers van de heilige graal, maar hebben ook invloed op belangrijke gebeurtenissen in de wereld.

_________________________________________________________________________________

Juist. Dit is slechts een greep van de wilde verhalen die de ronde doen over de Orde van de Tempeliers, een middeleeuwse ridderorde. Sinds het ontstaan van de orde rond 1120 is haar reputatie gehuld in schaduwen die zich eeuwenlang hebben ontwikkeld en die zelfs nu nog gebruikt worden voor het maken van spannende films als The Da Vinci Code of The Last Templar. Juist omdat de Orde zo obscuur is, is ze gemakkelijk te gebruiken voor films, boeken en (computer)spelletjes met een mysterieus tintje, met complottheorieën in het hart van het verhaal.

Echter, als deze wilde verhalen en complottheorieën weggenomen worden, wat blijft er dan over van de Tempeliers? Wie zijn deze ridders als alleen de historische feiten en bronnen in beschouwing worden genomen? Het doel van dit artikel is om een beeld te geven dat niet gebaseerd is op de bekende boeken en films. In dit artikel komt de ontstaansgeschiedenis van de Tempeliers naar voren en wordt er gekeken wat de belangrijkste doelen en gebeurtenissen van de Orde waren. Ook zal er gekeken worden naar de val van de Tempeliers en omdat het toch een onderdeel van de geschiedenis van de Tempeliers is, zal dit artikel ook naar de mythevorming rond de Tempeliers kijken.


Het ontstaan van de Tempeliers
Het ontstaan van de Tempeliers valt samen met de kruistochten en de oorlog tegen de moslims in het heilige land. Paus Urbanus II predikte dat het de wil van God was om het heilige graf in Jeruzalem te bevrijden van de heidenen en aan deze oproep werd massaal gehoor gegeven. Na de afloop van de eerste kruistocht in 1096 trokken vele pelgrims in de richting van het beloofde land en de wegen die daarheen leidden waren niet altijd de veiligste voor reizigers. Met deze gedachte werd de ridderorde rond 1120 opgezet. Of de aanval op zevenhonderd pelgrims ten tijde van Pasen 1119, waarvan er zeker driehonderd de aanval niet overleefden, de directe reden was voor het oprichten van de Orde is onbekend. Wel was het een goede tijd voor de oprichting.

De precieze datum van de oprichting van de Tempeliers is onbekend, maar wel is bekend dat Hugh de Payens samen met acht of negen (ook hiervan is het precieze aantal niet bekend) andere ridders een gelofte aflegde aan de aartsbisschop van Jeruzalem om de pelgrims en route naar het heilige land (en daarbij de voor de kerk heilige plaatsen) te beschermen. Hoewel de Tempeliers deze gelofte aflegden, waren zij in de eerste plaats een militaire orde oftewel een militie van Christus. Dit betekende dat ze onder geen beding een christen mochten doden, alleen moslims.

De Tempeliers werden geleid door een grootmeester en de eerste was meteen ook een van oprichters, Hugh de Payens. Echter, een van de bekendste grootmeesters van de Tempeliers is Jacques de Molay, de laatste grootmeester van de Tempeliers die stierf op de brandstapel in 1314 in Parijs. De grootmeester stond aan het hoofd van de Orde, maar hij moest beslissingen overleggen met de andere ridders van de Orde. Vanaf het ontstaan tot de ondergang van de Orde, zijn er tweeëntwintig grootmeesters geweest.

Kort na de oprichting van de Orde kregen zij onderdak in het paleis van Boudewijn II. De basis van de Orde was dat zij een monnikenorde was en de leden legden de toen gebruikelijk monnikengelofte van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid af. Het was verboden te trouwen of om getrouwd te blijven als ridders bij de orde waren. Van de vrouwen van getrouwde ridders werd verwacht dat ze bij een andere religieuze orde gingen. Het ging zelfs zover dat er van de Tempeliers verlangd werd dat ze nooit een vrouw (bijvoorbeeld hun moeder, oma, zus of vrouw) kusten. Dit maakte de rol van de Maagd Maria duidelijk, die een belangrijke plaats voor de Tempeliers innam.


De groei van de Tempeliers
De Tempeliers werden geleid door de grondregel van de Orde die het gedrag van de Tempeliers bepaalde. Aan deze regel werden door de jaren heen regels toegevoegd en verwijderd. Het ontstaan van deze grondregel lag in de wervingscampagne van de ridders door Europa om andere ridders naar de Orde te trekken en andere mensen voor de Orde te interesseren. De Tempeliers trokken daarbij de aandacht van Bernhard van Clairvaux, een bekende theoloog en reformist die aan het hoofd van de kloosterorde de Cisterciënzers stond. Het laat geen twijfel mogelijk dat Clairvaux en zijn kloosterorde van grote invloed op de Tempeliers zijn geweest.

Clairvaux was de neef van een van de oprichters van de Tempeliers, Andre de Montbard en was diep geïnteresseerd in de Tempeliers. Tijdens hun wervingscampagne vroeg de Orde om hulp bij het aanschrijven van het Vaticaan voor officiële erkenning van de Orde. Clairvaux hielp op dat moment de Orde door de grondregel te schrijven. De grondregel van de Orde was gebaseerd op die van de Cisterciënzer Orde en richtte zich meer op de religieuze taak dan op de militaire. Naarmate de Orde groeide, werden er militaire aanvullingen gedaan en uiteindelijk zou de regel een zestal militaire onderdelen bevatten.

Deze grondregel zorgde ervoor dat de Tempeliers tijdens het concilie van Troyes in 1129 officieel erkenning kregen van het Vaticaan. In de tussentijd was de Orde explosief gegroeid. De regel richtte zich voornamelijk op het gedrag van de ridders en niet op de training en daarom werd er verwacht dat alleen 'volleerde'ridders van nobele afkomst bij de Orde kwamen. Zij waren ook de enige binnen de Orde die het witte wapenkleed met daarop het rode kruis, dat het lijden van Christus symboliseerde, mochten dragen. Het voornaamste gedeelte van de Orde bestond uit de ondersteunende leden die alles deden, zoals administratieve ondersteuning, het koken, smeedwerk, architectuur en militaire ondersteuning.

Door de interesse van het Vaticaan in de Orde groeide niet alleen het aantal leden explosief, maar ook de financiële situatie nam grote dimensies aan. Over de groei van de rijkdom van de Tempeliers bestaan vele legenden, maar de groei van de rijkdom valt te zien vanuit een wereldlijk (aards) oogpunt. De ridders die bij de Orde kwamen, deden afstand van al hun bezittingen door de gelofte van armoede die zij aflegden, en gaven alles aan de Orde. Hierdoor kwam de Orde in het bezit van een groot aantal landerijen verspreid over Europa. Dit zorgde ervoor dat de Orde haar eigen vorm van banken op kon zetten. Vele forten en landerijen waren bewaarplaatsen voor goud en andere rijkdommen, omdat het veiliger was om hun eigen netwerk te vertrouwen dan de vele onveilige wegen door Europa. De Orde genoot ook de privileges van het Vaticaan. Zo hoefden zij onder andere geen belastingen te betalen.

Over het algemeen zal hun rijkdom in de moderne verhalen en ideeën over de Tempeliers overdreven zijn, en dan met name wat betreft de verborgen schatten. Aan het onderhouden van een dergelijk grote orde als die van de Tempeliers en haar militaire campagnes over een tijdsperiode van tweehonderd jaar zijn grote kosten verbonden. Ook bestond de kans om goud en andere verkregen rijkdommen te verliezen aan moslims bij heroveringen. Dit doet niet af aan het feit dat de Tempeliers een rijke orde waren. Door deze rijkdom hebben de Tempeliers naast alle verhalen en legenden ook een aardige tastbare erfenis achtergelaten door Europa, in het bijzonder Frankrijk en Engeland. Tijdens hun bestaan lieten zij vele gebouwen oprichten, waarvan er een groot aantal nog steeds bestaan. Denk aan de Temple Church in Londen of Safita Tower in Syrië. In Engeland werden veel gebouwen van de Orde door advocaten overgenomen waardoor er in Engeland nog steeds elementen als Temple Bar, en Temple Tube Station te vinden zijn.


Saladin
De Tempeliers waren voornamelijk een militaire orde maar naast het beschermen van pelgrims en al de andere bezigheden, hebben zij ook in veldslagen meegevochten. Geheel succesvol waren ze niet. Van de zestien slagen waar de Orde in meevocht van 1129 tot 1291 hebben ze er maar vijf gewonnen.

De Tempeliers waren niet geliefd bij moslimleiders. Waar de moslimleider Saladin zich nog mild tegenover andere Christelijke ridders en krijgers opstelde, vermoordde hij alle Tempelridders die zijn pad kruisten. Zo onthoofdde hij de grootmeester Gerard de Ridefort na de slag bij Acre in 1189 en bij de herovering van de tempelberg door Saladin verwijderde hij elk spoor van de Tempeliers.

Saladins haat voor de Tempeliers stamde af van de slag bij Montgisard waar vijfhonderd Tempeliers meer dan zesentwintigduizend moslims doodden. Religieus extremisme van de Tempeliers speelde bovendien ook een rol bij de haat voor de Orde. Overigens waren de Tempeliers hierin niet alleen. Ook de Hospitaalridders en ridders van andere fanatieke ordes kregen een dergelijke behandeling.

Saladin was een doorn in het oog van de Tempeliers. Door zijn successen tegen de Christelijke indringers, kelderde de reputatie van de Tempeliers. Zo moest Paus Alexander III in 1160 een bul uitvaardigen zodat pelgrims stopten met Tempeliers van hun paarden aftrekken uit nijd dat ze Saladin niet konden stoppen.


De val van de Tempeliers
Saladin was slechts het begin. Uiteindelijk zou de grootste vijand van de Tempeliers niet uit het oosten komen, maar van eigen grond. Na het verlies van de Christelijke staten in het heilige land met de val van Akko, Beirut en Shidon, verloren de Tempeliers ook hun voornaamste bestaansreden. De Orde begon hierdoor ook steun vanuit het westen te verliezen. Immers, wat is het nut van een orde die het Christelijk geloof in het oosten verdedigt als er niets meer te verdedigen valt? Echter, de ondergang van de Tempeliers was niet zo makkelijk. De Orde had, zoals eerder in dit artikel naar voren kwam, veel landerijen, bedrijfjes en goud door Europa verspreid. Vele mensen kwamen dan ook dagelijks in contact met de Orde. Daarbij kwam dat de Orde niet onder lokaal gezag viel en ook geen belasting hoefde te betalen. De eigendommen van de Tempeliers konden gezien worden als staten binnen staten met een groot leger om deze te verdedigen. Hierin lag wel de ondergang van de Orde. Hebzucht en jaloersheid zorgen voor de arrestatie en ondergang van de Tempeliers.

Na het verlies van het heilige land bedacht Paus Clemens om de Tempeliers en de Hospitaalridders samen te voegen tot één orde. Beide ordes hadden in het verleden al meer dan eens onenigheid gehad en zagen een fusie dan ook helemaal niet zitten. Op aandringen van de paus kwam de toenmalige en laatste grootmeester Jacques de Molay naar Frankrijk om het onderwerp met de paus te bespreken. Tijdens deze besprekingen kwamen beschuldigingen van ketterij van een voormalige Franse Tempelier naar voren. Waar eerst de beschuldigingen afgedaan waren als onwaar, werden ze nu door de paus de koning Filips de Schone, wie de paus om hulp had gevraagd, aangegrepen om de Orde te vernietigen.

Filips stond diep in de schuld bij de Tempeliers en de koning zag met de beschuldigingen de kans om zich makkelijk van de schuld te ontdoen. Op 13 oktober 1307 liet Filips een arrestatiebevel uitgaan voor de gehele orde. De aanklacht luidde: "Een bittere zaak, die te erg is om over na te denken, te verschrikkelijk om te horen, een verachtelijke misdaad, een verwerpelijke schanddaad, iets bijna onmenselijks, wat niets meer met de mensheid te maken heeft." Alle Tempeliers die in Frankrijk verbleven, werden gearresteerd. Hoeveel dit er waren, is niet precies bekend, maar de aantallen lopen in de honderden met daarbij niet alleen ridders maar ook andere leden van de Orde. Zij werden beschuldigd van ketterij, sodomie en godslastering en door zware marteling werden valse bekentenissen ondertekend. Vele Tempeliers vonden de dood op de brandstapel. Grootmeester de Molay werd zeven jaar gemarteld om uiteindelijk in 1314 op de brandstapel te komen.

De paus zette ook andere landen onder druk om de Tempeliers te arresteren, maar dit lukte echter niet zo goed als in Frankrijk. In vele landen werden de Tempeliers vrijgesproken van de beschuldigingen. Het is Filips voornamelijk gelukt om de Tempeliers te arresteren en op zodanige manier te martelen doordat hij de hoofdinquisiteur, Guillame de Plaisias aan zijn kant had. Filips deed voorkomen alsof de arrestatie op verzoek was van de Inquisitie.

Toch blijkt dat Paus Clemens het niet geheel met Filips eens was en onder grote druk van de koning stond, die meer dan eens met militaire actie dreigde. De paus eiste in eerste instantie dat de Tempeliers onder pauselijk gezag ondervraagd werden. Toen de Tempeliers uit de handen van de inquisiteurs waren, trokken zij hun bekentenissen in. Echter, Filips zette hier een stokje voor en de Tempeliers werden toch weer gevangen genomen en gemarteld.

In 2001 werd er in het archief van het Vaticaan een document gevonden dat bekend staat als het 'Perkament van Chinon.' Hierin staan de verhoren van negenenzeventig Tempeliers. Ook staat in dit document dat paus Clemens in 1314 de Tempeliers vrijsprak van de beschuldigingen en hun absolutie schonk.

Officieel werd de Orde der Tempeliers in 1312 tijdens het concilie van Vienne ontbonden.


Legenden over de Tempeliers
Toen Filips het arrestatiebevel uitgaf, werden veel leden van de orde gearresteerd, maar lang niet alle leden raakten in handen van de Inquisitie. Velen van hen die vluchtten, werden in andere ordes opgenomen of werden gearresteerd en later vrijgesproken. Van de Tempeliers die vluchtten, gingen er veel naar Schotland omdat dit land geen pauselijke macht was en omdat Schotland op dat moment in de ban was.

Echter, er bestaan vele legendes over wat er nu na de ontbinding is gebeurd en zoals al uit de inleiding bleek, doen er vele wilde verhalen over de Tempeliers de ronden. Hierbij een klein overzicht:
- Het verhaal gaat dat Jacques de Molay tijdens zijn executie paus Clemens en koning Filips vervloekt heeft om binnen een jaar voor God te verschijnen. Waar of niet waar, binnen een jaar stierven Clemens en Filips.
- De Tempelschat die onder toezien van Filips in het Tempelgebouw in Parijs gebracht was, was kort na de arrestatie van de Tempeliers verdwenen net als de Tempeliersvloot uit de haven van La Rochelle. Legendes vertellen dat de schat naar België, Zwitserland of Schotland is overgebracht.
- De Orde zou in het bezit zijn geweest van de heilige graal en andere belangrijke relikwieën van het christendom.
- De Orde zou heden ten dage nog steeds bestaan.
- De Tempeliers zouden de bloedlijn van Jezus bewaken, ook na de ontbinding van de Orde.


Conclusie
De reden voor veel van deze verhalen is vooral de rijkdom van de Orde, maar ook de steun die zij kregen van en dat ze zich bevonden in de hoogste kringen van de kerk en andere regeringen. Zij kregen regelmatig diplomatieke taken. Een roemruchtig proces waarbij de koning en de paus niet terugdeinsden van gruwelijke martelingen en levende verbrandingen, zorgden ervoor dat de Orde der Tempeliers een hot topic waren en niet alleen ten tijde van hun bestaan maar ook in de eeuwen daarna. Dit zorgde voor heel wat verhalen.

Vaak is de werkelijkheid niet zo mooi als de fantasie. Echter kan er wel gezegd worden dat de Orde der Tempeliers een van de bekendste middeleeuwse ridderorden was.



_________________________________________________________________________________
  Willeke Laatst gewijzigd: Za, 4 maa '17, 15:10
 
Nieuw topic Antwoorden
 
Bataille 2021